Budaada - 5 (De Reis - slot)

Na ongeveer tien maanden van voorbereiding brak het moment aan van onze werkvakantie naar Budaada, in Oeganda (district Kayunga). Van 30 juli tot en met 16 augustus 2014 waren we op reis. We kwam via Istanbul aan in Entebbe (01) op 31 juli. We werden verwelkomd door Martin Mpanga (08) en zijn vrouw Flavia, met wie we een hartelijke relatie hebben opgebouwd in deze 16 dagen in Oeganda. We gingen diezelfde dag nog door naar Budaada, waar we gingen helpen een schoolgebouw neer te zetten: een gebouw met twee klaslokalen en nog drie vertrekken. De grond was voorbereid om de fundamenten neer te leggen, en dat deden we direct, de volgende dagen (02). Daarna trokken we de muren verder op, en we zijn gekomen tot ongeveer manshoogte, onder goede begeleiding van de lokale ambachtsmensen. We deden alles met de hand: stenen sjouwen, grond verplaatsen, cement maken en cement aandragen in cementschalen (3). Voorman was Charles (4), een bouwvakker die van wel 60 km. verderop kwam, maar die als bewezen goed werkman dit werk gekregen had. Wat me raakt is dat hij verkondiger van het Evangelie wil zijn, en ook is. Maar voor hem geen beurs, of vrijstelling, of traktement. Hij heeft zijn ongeveer max. € 10 per dag hard nodig om zichzelf en zijn relaties te voeden en te onderhouden. Wat een voorrechten genieten wij dan, besef je te meer. De touwtjes langs de voegen (4) van het wordende schoolgebouw zorgen voor de uiteindelijk toch mooi rechte muren! Bijzonder was het bezoek op zondag aan de Anglicaanse kerk: St. Andrews Anglican Church (5). Naast bouwen deden we ook samen aan voorlichting. Je kunt niet beter uitleggen hoe een klamboe je beschermt tegen malaria, dan door een bed met klamboe concreet neer te zetten (6), en aan te wijzen hoe de mug zo wordt tegengehouden! Ook hebben we de huizen bezocht waar de kinderen van deze school wonen (7): meestal bij ooms, tantes of grootouders, omdat het allemaal weeskinderen zijn, voornamelijk als gevolg van aids bij hun ouders. Wat een gebrokenheid in zoveel jonge levens! Het was maar kort, ons verblijf. We hebben als afsluiting een safaritocht gedaan, geregeld door Martin (8), die dat vaker doet, onder de naam Flamart safari, en begeleid door Manasseh (9). We hebben de dieren van Oeganda, Afrika, gezien: van olifanten, luipaard, leeuwen, buffels, apen en nijlpaarden, tot de warthog, een wild varken (10), een bijzonder dier!

Heeft Von Harnack ongewild de voorbereiding naar de Holocaust gefaciliteerd?

In m’n vakantie had ik tijd om eens iets te lezen, wat ik al lange tijd graag wilde doen: de dissertatie van m’n oudoom Kornelis Sietsma (1896-1942). Het is een beetje moeilijk leesbaar, dik boek (502 pag.), getiteld: Adolf von Harnack, voornamelijk als dogmahistoricus (1933). Niet dat ik zo geïnteresseerd was in Von Harnack, maar meer in mijn oudoom: waarover schreef hij? Welke vragen wilde hij beantwoorden? Toen ik eenmaal begonnen was, raakte ik erdoor geboeid, zodat ik het als een plezierig vakantieboek ging ervaren. Het ging mee naar de achtertuin en verder. Deze Von Harnack bleek een soort Abraham Kuyper te zijn, al werd hij in Duitsland, waar hij leefde, geen minister-president, maar hij is zeker van gelijke statuur en grootheid geweest in dat grote Duitsland. De overeenkomst met Abraham Kuyper kwam bij me op, omdat professor Jochem Douma ons behoorlijk duidelijk heeft meegegeven, hoe sterk Kuyper was in zijn Encyclopaedie: dat is: het overzicht over en de indeling van de theologie als wetenschap, met al zijn afdelingen en raakvlakken (mijn vrije formulering). Ditzelfde trof me in Von Harnack. Een groot theoloog, die vooral groot was in het overzien van alle details en raakvlakken, en dat allemaal een plekje wist te geven: een soort mega-overzicht, vergelijkbaar met wat er in de reformatorische wijsbegeerte wordt gedaan: alles een plekje en duiding geven. Geen wonder dat Von Harnack naast z’n professoraat ook gewoon aan het hoofd stond van de Koninklijke Nationale Bibliotheek te Berlijn, die in 1910 al meer dan 1 miljoen titels in beheer had. En Von Harnack betoonde zich een waar bibliothecaris, wat overeenkomt met die gave om altijd het geheel te kunnen en willen overzien. Ik zal niet uitweiden, maar al lezende stond ik perplex! Mooi en goed beschreven door m’n oudoom. Ik ben nog lang niet klaar met dit boek (dat gaat wel even duren). Maar tot op heden bekruipt me ook een beangstigende vraag. Onwetend van wat er zou staan te gebeuren in de komende decennia, onder de leiding van een andere Adolf, blijkt Von Harnack iemand te zijn die wil strijden voor recht en vrede, ook tussen de vele volken. Bemoedigend is te lezen hoe hijz’n oproep doet: “duldt, draagt, weest eensgezind, weg met de kastegeest, wees moedig” (Pag. 104 in de diss.). Ik versta daaronder ook iets als: tegen discriminatie. Hij bepleitte gelijkheid onder de mensen. Von Harnack (gestorven in 1930) had het Nazisme in zijn uitwerking niet goedgekeurd, al had hij nationalistische sympathieën. Aan de andere kant slaat me de schrik om het hart, als ik lees dat hij ook het woord ‘Übermensch’ (van Nietzsche) gebruikt, en ik even verder lees: “waar hij een bijdrage bepleitte voor het instituut van de Kaiser Wilhelm Gesellschaft voor anthropologie, menschelijke erfelijkheidsleer en Eugenetik” (Pag. 108, diss.). Want daar is het toch mee begonnen? De leer over de verbetering van het menselijke ras, aangezwengeld door Darwin (zie Wikipedia, eugenetica en ook: Nationaalsocialisme), die de weg mee gebaand heeft naar de nazistische leer van de superioriteit van het Arische ras, en dan ook de inferioriteit van met name Joden (en anderen) heeft toch uiteindelijk geleid tot de gaskamers, ingericht voor al die inferioren? Heeft Von Harnack zo, ongewild, de weg mee geplaveid voor de opkomst van de rassenleer van de Nazi’s, die de bodem was onder de concentratiekampen en gaskamers, kortom: de Holocaust? Ik ga proberen deze vraag te beantwoorden. Maar de gedachte, dat begin dertiger jaren oom Kornelis dit beschreef, en geen tien jaren later, in 1942 zelf bezweek in Dachau, raakt me. Zaltbommel, 2014-05-20

Trupial Kachó

De nationale vogel van Curação is de Trupial, een oranjezwarte vogel, met zwarte kop, die heel algemeen is. Er is een minder algemene variant die geelzwart is, met een geel kopje; de Trupial Kachó (zie foto). Hij lijkt sterk op de Wielewaal, een prachtige vogel die in Nederland voorkomt, maar niet zo gemakkelijk te zien is. Je moet hem echt weten te vinden. De Wielewaal werd voor mij vooral interessant, sinds we in Zaltbommel wonen en ik vrijwilliger ben voor het verzorgingshuis De Wielewaal. Prachtvogel, gaat het steeds door mij heen. Vandaag de Trupial Kachó zomaar opeens voor de camera. ...

Gemengde gevoelens

Het leven is vol van tegenstrijdigheden, en dat kan je gemengde gevoelens geven. Terwijl we ons enthousiast inzetten voor een verbetering van levensomstandigheden voor enkelen, in ons geval: kinderen in Budaada, Oeganda, botsen we op zoveel manier tegen grenzen, bij anderen en bij onszelf. We hebben een prachtige tocht gelopen, 4 januari, vanuit Poppel, hier op de foto in Tilburg, 's morgens, je ziet ons stralen. Puur genieten. Daarna door de Drunense Duinen, maar na de pont over de Bergse Maas, bij Heusden (van Herpt naar Bern) wilde het voor mij niet goed meer. Bij Ammerzoden werd ik duizelig en misselijk, en toen ik eenmaal lag wilde opstaan niet meer, als ik het probeerde werd het zwart voor m'n ogen. Jammer dus, maar wel erg genoten, en toch wel 50 kilometer gehaald, die dag. Gelukkig mocht dit alles de pret niet drukken, en ook het Gelukkig NieuwHaarfeest daarna, in de Ontmoeting, heeft heel veel opgebracht voor Budaada! Ja, en enkele dagen later staan we zomaar stil bij de Struikelsteen (zie foto) voor oudoom dr. Kornelis Sietsma, in 1942 omgekomen in Dachau. we lopen door de Valeriusstraat. Kaal, geen plaats voor bomen, hoge, oude gevels, en in gedachten zie je de jeeps en overvalwagen aankomen. Vooral op een sombere dag, zoals 22 januari 2014, lijkt 1942 dan nog maar heel kort geleden. En de les voor vandaag: gebeuren in Syrië, in de C.A.R., in Noord-Korea en op zo veel plaatsen niet net zulke dingen? Het blijft nodig ons in te zetten voor vrede, verzoening, rechtvaardigheid en barmhartigheid, kortom: Micha-doelen of Milenniumdoelen, al leven we alweer 14 jaar in dit derde Milennium na Christus.

Budaada (4)

Voorbereiding op de grote wandeltocht zaterdag aanstaande, van Poppel (Be) naar Zaltbommel voor Budaada. Spannend. De nieuwjaarsduik in de Waal, bij de Verdraagzaamheid, op 1 januari, was een mooie, goede afleiding. De spieren even opgefrist. Daarna weer lekker opgewarmd. We kunnen er wel tegen.

Agapornis Nigrigenis

Tussendoor: oppassen op de huis-Agapornis Nigrigenis (zwartwang Agapornis) van verwant. Heeft ook wat.